Verschenen in: Mensen-kinderen, januari 2004 Een zeer kleine minderheid van basisscholen heeft dieren in en bij de school. De pedagogische betekenis daarvan is groot: kinderen leren omgaan met niet- menselijke wezens en leren tevens verantwoordelijkheid dragen voor...
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, februari 2004 Dit artikel gaat over het leerplan en dat in relatie tot de buitenruimte van scholen. Niet het formele leerplan (schoolplan) waarin de doelen en het leerstofaanbod van de school wordt beschreven, maar het...
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, maart, 2004 Een beschrijving van de achtergronden, de ontwikkeling en het gebruik van de Speeldernis – een natuurspeelplaats (‘speel-wildernis’) voor kinderen middenin Rotterdam. Een paradijs voor kinderen...
Verschenen in: Mensen-kinderen, maart 2004 Centraal in dit artikel staan de ‘basisprincipes’ van het Jenaplanonderwijs, die trouwens ook voor veel scholen die zich geen ‘Jenaplanschool’ noemen herkend en voor hun school erkend kunnen worden. De praktische...
Verschenen in: Mensen-kinderen, mei 2004 Hoe een schoolplein van een Jenaplanschool groener werd door levende bouwsels van wilgentakken. Het proces wordt stap voor stap beschreven en tevens wordt een relatie gelegd tussen het op die manier werken met wilgentakken en...
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, mei 2004 Kinderen zijn geen Jantjes en Jannekes Beton en daarom moet rond de school een mooie tuin liggen. Mede daarom is de IJsselschool in Zutphen bij milieubewuste ouders erg in trek. Leerkrachten en leerlingen beseffen...
Verschenen in: Mensen-kinderen, Mei 2004 ï»ï» Een meer ‘beschouwend’ artikel over de visie van Peter Petersen, de ‘vader’ van het Jenaplan. Een visie die verrassend actueel is. Petersen legt de nadruk op de ervaring van gemeenschap, ook met de natuur, op ontmoeting en...
Verschenen in: Mensen-kinderen, november 2004 Het inrichten van de directe schoolomgeving als natuurrijk speel- en leerlandschap is een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van de leefomgeving van kinderen en aan natuureducatie. Maar hoe kan je zoiets realiseren?...
Verschenen in: Notities/inleidingen Een notitie ten behoeve van het netwerk ‘Ruimte voor de Jeugd’, waarin ambitie en achtergronden van Springzaad zijn verwoord. In deel 1 is de hoofdtekst opgenomen, in deel 2 de onderbouwing van argumenten en deel 3 is...
Verschenen in: Pedagogiek in Praktijk, december 2004 De leefwereld van kinderen verandert sterk. Toenemende verstedelijking leidt ertoe dat zij in hun directe woonomgeving steeds minder in aanraking komen met natuur. Dat heeft negatieve gevolgen voor hun ontwikkeling,...
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, januari 2005 Hoe vaak is het niet door mij heengegaan als ik weer zo’n paradijsje bij een school bezocht: dit is echt een ‘Kindergarten’, een tuin voor kinderen. En ik werd nieuwsgierig naar Friedrich...
Verschenen in: JSW, januari 2005 Het buiten spelen van kinderen wordt steeds meer tot ‘een bedreigde soort’. Dat geldt nog sterker voor spelen in en met de natuur in de woonomgeving. Met negatieve gevolgen voor de ontwikkeling van kinderen. Scholen kunnen...
Verschenen in: Mensen-kinderen, november 2004, januarI 2005, maart 2005 In drie delen beschrijft Kees Both de verschillende educatieve mogelijkheden die het ophangen van nestkastjes bij school biedt. Klik hier om het artikel te lezen »
Verschenen in: JSW, juni 2005 Het terrein om het schoolgebouw kan ontwikkeld worden tot natuurnabij speelterrein, voor en na schooltijd, in pauzes en zoveel mogelijk ook voor de buurt buiten de schooltijd (‘het informele leerplan’, waarover goed nagedacht...
Verschenen in: Mensen-kinderen, september 2005 In het onderwijs is interesse voor iets uitgangspunt voor het nader onderzoeken daarvan. Interesse is echter niet alleen startpunt voor leren en onderwijzen, maar kan ook resultaat van onderwijs zijn. Die interesse kan...
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, oktober 2005 Het overgrote deel van de kinderen heeft – van nature – affiniteit met natuur en het vrije buitenspel in de natuur (‘biophilia’). Voor hen is natuur primair doe-natuur, maar biedt ook...
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, december 2005 Tussen vier en zes jaar ontwikkelen kinderen de belangrijkste bewegingscompetenties door veel en veelzijdig bewegen. Vooral een verfijnde coördinatie van bewegingen wordt daardoor mogelijk en daardoor een...
Verschenen in: Oase, winter 2005 Het simpel grasveld bevond zich op het terrein van het natuureducatie centrum De Hooizolder in het Zuidhollandse Sliedrecht en was onderdeel van een kinderboerderij. Heerlijk om te lezen hoe een weiland kan veranderen in een boeiend,...
Verschenen in: Mensen-kinderen, nr. 100, januari 2006 Toen een grote hoeveelheid grond vrijkwam bij een verbouwing van de school werd er niet voor gekozen deze – tegen hoge kosten – af te voeren. De grond werd daarentegen benut om een veelzijdige...
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, februari 2006 Scholen kunnen hun buitenruimte op verschillende manieren op een natuurrijke wijze inrichten. Die verschillen hangen samen met verschillen in visie – accenten die de school wil leggen – en in de...
Verschenen in: Oase, lente 2006 Ontwerp en aanleg van een natuurrijke speel- en leertuin is niet alleen interessant voor scholen of kinderdagverblijven maar kan ook letterlijk voor de eigen deur beginnen. De auteur van dit bijzondere artikel beschrijft de stappen van...
Verschenen in: EigenAardig, nr 35 – maart 2006, Aarde Netwerk Aarde, Milieu & Spiritualiteit Pleidooi om in de natuur- en milieu-educatie meer aandacht te schenken aan de houding van volwassenen in hun relatie met de natuur. In het belang van de kinderen...
Verschenen in: Oase, lente 2006 In dit artikel geven drie direct betrokkenen hun visie op het realiseren van een natuurrijke schoolomgeving bij de PABO in Hengelo – een schoolvoorbeeld: Lowie Gilissen, docent, over een rijke leeromgeving buiten de muren, Bas...
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, september 2006 Niet het vele is goed, maar het goede is veel. Dat geldt ook voor de leerstof van natuuronderwijs. In dit artikel wordt dit pedagogische principe geïllustreerd aan het adopteren van een boom door...
Verschenen in: Oase, herfst 2006 Poetisch verhaal over een prachtige, verborgen buurt- en kindertuin langs de spoorlijn in Utrecht, bedreigd door uitbreidingsplannen van onze ‘mobiliteitsdrang’. Klik hier om het artikel te lezen »
Verschenen in: Oase, herfst 2006 Beschrijving van een park in wording in de Gentse deelgemeente Sint-Amandsberg dat gegroeid is met de bewoners van de buurt. Een groep gedreven buurtbewoners die zich ooit verenigden in een actiegroep om de bestaande groenzone op een...
Verschenen in: Oase, herfst 2006 Pionier en bruggenlegger Jeanette van der Meulen, werkzaam in de opvang voor kinderen in de basisschoolleeftijd bericht, een jaar na voltooing, vol enthousiasme over de ontwikkeling van een natuurspeeltuin op ‘haar’ BSO...
Verschenen in: Mensen-kinderen, 2007 Doekatern, passend bij de artikelen ‘Adopteer een boom’ en ‘Spelend leren (De Wereld van het Jonge Kind, 2006) Klik hier om het artikel te lezen »
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, maart 2007 Natuur (planten en dieren, natuurrijke plekken) draagt bij aan het welzijn en een brede ontwikkeling van kinderen, alle kinderen. Aandachtsherstel (= ‘mentaal uitrusten’) is daarbij een belangrijk...
Verschenen in: Oase, lente 2007 Mooi verhaal over een natuurlijke droom-, speel- en ontdektuin rondom een oude boerderij met een kinderatelier aan de rand van Dedemsvaart: De Kleine Tuinman. Kinderen kunnen hier naar hartelust spelen op een ‘wild landje’....
